Idea tego wyjątkowego dnia narodziła się w głowie Mongai Fankam, młodej amerykańskiej aktywistki. Przy okazji podróży do Kamerunu zwróciła uwagę na trudności, z jakimi dla wielu afrykańskich dzieci wiąże się uczęszczanie do szkoły. Szczególnie w oczy rzucał się brak plecaków, na które nie było stać rodziców. W związku z tym wiele dzieci w Kamerunie podręczniki nosi we własnych rękach czy reklamówkach.

W wielu polskich szkołach dzień bez plecaka stał się jednym z ciekawszych zwyczajów. Zgodnie z nazwą, w tym dniu uczniowie przychodzą na lekcje bez plecaka. Nie oznacza to jednak, że zeszyty, podręczniki czy piórniki zostawiają w domu. Chodzi o to, by plecaki do szkoły zostały zastąpione w jakiś nietypowy i ciekawy sposób. Kreatywność dzieci i młodzieży jest pod tym względem niezrównana o czym mogliśmy przekonać się w naszej szkole.